Çfarë e pret Serbinë nëse Biden fiton, një kapitull i ri apo një kthim në shekullin e kaluar? – Flasin analistët serbë

Një pjesë e madhe e serbëve më së shumti e kujton kandidatin demokrat për president Joe Biden për retorikën e tij, e cila, siç duket, shpesh nuk ishte shumë e favorshme për serbët, shkruan B92.

Në një kapitull të karrierës së tij të pasur politike, në vitet 1990, Biden, si një demokrat i shquar, këmbënguli që administrata amerikane të angazhohej ushtarakisht në Ballkan.

Ai ishte një kritik i mprehtë i regjimit të atëhershëm të Jugosllavisë FR, i udhëhequr nga Sllobodan Millosheviç, dhe shumë e rendisin atë ndër më meritorët e bombardimeve të NATO-s në 1999.

“Ne nuk mund të flasim vetëm në mënyrë të njëanshme për retorikën anti-serbe të Biden, dhe të mos flasim për politikën e Sllobodan Millosheviçit, e cila u diskutua në të vërtetë, dhe jo për serbët”, shpjegon analisti politik Dusan Janjic për median serbe.

Siç thotë ai, kushdo që ka ndjekur zhvillimin e Biden dhe politikën e SHBA ndaj Jugosllavisë duhet të shohë ndryshimin si në retorikë ashtu edhe në një rregullim më serioz të faktit të ri – dhe kjo është Serbia.

“Kur Biden vjen në skenën politike, nuk ka Serbi, ka Jugosllavi në shpërbërje. Ajo Jugosllavi u mbështet nga Amerika – republikane dhe demokratike. Ndodhi që në vitet 1990 ata gjykuan keq zhvillimin e nacionalizmit në Serbi dhe humbën betejën me Evropën. “atëherë Gjermania, kryesisht Austria, vendet që përshpejtuan njohjen e Kroacisë dhe Sllovenisë dhe i shpëtuan procesit që Amerika donte të zbatonte përmes Ante Markoviç – procesi i reformës dhe anëtarësimit në NATO,” shpjegon Janjiç.

Ai kujton deklaratat e Janjic dhe Biden nga pesë apo gjashtë vjet më parë, në të cilat ai tha se Shtetet e Bashkuara ishin në thelb të detyruara t’i qasen gjithë historisë nga pozicioni i luftës.

“Dhe nuk ka hollësi në luftë. Serbia është në anën tjetër dhe nuk ka asnjë mosmarrëveshje. Ai mbrojti atë politikë,” thotë Janjiç, duke shtuar se shpesh neglizhohet që Biden në një moment të Kongresit i kërkoi NATO-s të vinte në Drina dhe prerë konfliktet e luftës, megjithëse, siç vlerëson ai, kjo nuk ishte realiste.

Janjiç nuk mendon se do të ndryshojë diçka në marrëveshjen e Uashingtonit, nëse Biden vjen në pushtet.

“Asgjë, madje nuk jam i sigurt se Biden do të jetë më i butë se Trump dhe Trump është i ashpër. Marrëveshja e Uashingtonit fut Serbinë në disa marrëdhënie të reja me Izraelin, NATO dhe Amerikën. Në fakt, ajo shkon në atë që administrata Amerikane ka dashur gjithmonë – se ka partnerë në Serbi dhe serbë në Ballkan”, tha Janjiç.

Ai beson se Biden do të punonte me BE dhe NATO në Ballkan.

“Nëse Serbia dëshiron të bashkohet me BE, atëherë nuk do të ketë probleme. Nëse dëshiron të anëtarësohet në NATO, të cilën nuk e dëshiron tani, do të duhet të mendojë,” thotë ai.

Me Biden, ne mund të shpresojmë për një metodologji tjetër – më shumë biseda publike, marrëveshje dhe dialogje dhe më pak vendime brenda natës, përfundon Janjiç.

Dr. Neven Cvetićanin, president i Forumit për Studime Strategjike të Institutit të Shkencave Sociale, gjithashtu beson se, nëse Biden bëhet president, Serbia mund të presë një sinkronizim më të madh midis SHBA-ve dhe BE-së.

Siç thotë ai, mund të supozohet se marrëveshja e Biden e arritur në Uashington midis Serbisë dhe administratës aktuale të Donald Trump “nuk do të anulohet në mënyrë të përafërt”, por që do ta përmirësojë atë me elementë të tjerë duke përfshirë Bashkimin Evropian në të.

“Si një politikan pragmatik, realist, ai ka një vlerësim të mirë të asaj se sa larg mund të shkojë dikush në një farë mënyre duke u përpjekur për të gjetur një zgjidhje dhe ta bëjë atë në një mënyrë të qëllimshme në mënyrë që të mos krijojë një kundër-efekt,” i tha Cveticanin medias serbe.

Ai shton se Biden, si një pragmatist, ndoshta do të jetë i vetëdijshëm se është e pamundur të kthehet në Ballkan politika që ishte gjatë Obama, Bush Jr, Clinton … por që ai ndoshta do të përpiqet të rregullojë politikën e Trump me pikëpamjet dhe nevojat e tij të Partisë Demokratike. ajo pjesë e Amerikës.

Gjëja më e rëndësishme është ende për të ardhur, thotë Cvetićanin, sepse, siç thekson ai, ne duhet të shohim se cila do të jetë ndarja e detyrave në rast se Biden fiton mandatin presidencial në Shtëpinë e Bardhë.

“Si president, Biden jo vetëm që do të merret me Ballkanin, me të cilin u mor si nënkryetar, ku kjo ishte zona e tij për të cilën ai ishte posaçërisht i ngarkuar. Nëse ai bëhet president, ai do të merret me të gjithë politikën e SHBA, kështu që ne duhet të presim për të parë se kush do të jetë në të kabineti të jetë në krye posaçërisht për Ballkanin, pasi Grenelle tani është para kabinetit Trump. Ne duhet të shohim emra konkretë. “Deri më tani, disa nga qëndrimet e saj specifike, të cilat janë tradita e Partisë Demokratike të Amerikës, janë arritur – për të koordinuar më shumë me Evropën, Brukselin, etj.”, Përfundon Cvetićanin.

Një pjesë e madhe e serbëve më së shumti e kujton kandidatin demokrat për president Joe Biden për retorikën e tij, e cila, siç duket, shpesh nuk ishte shumë e favorshme për serbët, shkruan B92.

Në një kapitull të karrierës së tij të pasur politike, në vitet 1990, Biden, si një demokrat i shquar, këmbënguli që administrata amerikane të angazhohej ushtarakisht në Ballkan.

Ai ishte një kritik i mprehtë i regjimit të atëhershëm të Jugosllavisë FR, i udhëhequr nga Sllobodan Millosheviç, dhe shumë e rendisin atë ndër më meritorët e bombardimeve të NATO-s në 1999.

“Ne nuk mund të flasim vetëm në mënyrë të njëanshme për retorikën anti-serbe të Biden, dhe të mos flasim për politikën e Sllobodan Millosheviçit, e cila u diskutua në të vërtetë, dhe jo për serbët”, shpjegon analisti politik Dusan Janjic për median serbe.

Siç thotë ai, kushdo që ka ndjekur zhvillimin e Biden dhe politikën e SHBA ndaj Jugosllavisë duhet të shohë ndryshimin si në retorikë ashtu edhe në një rregullim më serioz të faktit të ri – dhe kjo është Serbia.

“Kur Biden vjen në skenën politike, nuk ka Serbi, ka Jugosllavi në shpërbërje. Ajo Jugosllavi u mbështet nga Amerika – republikane dhe demokratike. Ndodhi që në vitet 1990 ata gjykuan keq zhvillimin e nacionalizmit në Serbi dhe humbën betejën me Evropën. “atëherë Gjermania, kryesisht Austria, vendet që përshpejtuan njohjen e Kroacisë dhe Sllovenisë dhe i shpëtuan procesit që Amerika donte të zbatonte përmes Ante Markoviç – procesi i reformës dhe anëtarësimit në NATO,” shpjegon Janjiç.

Ai kujton deklaratat e Janjic dhe Biden nga pesë apo gjashtë vjet më parë, në të cilat ai tha se Shtetet e Bashkuara ishin në thelb të detyruara t’i qasen gjithë historisë nga pozicioni i luftës.

“Dhe nuk ka hollësi në luftë. Serbia është në anën tjetër dhe nuk ka asnjë mosmarrëveshje. Ai mbrojti atë politikë,” thotë Janjiç, duke shtuar se shpesh neglizhohet që Biden në një moment të Kongresit i kërkoi NATO-s të vinte në Drina dhe prerë konfliktet e luftës, megjithëse, siç vlerëson ai, kjo nuk ishte realiste.

Janjiç nuk mendon se do të ndryshojë diçka në marrëveshjen e Uashingtonit, nëse Biden vjen në pushtet.

“Asgjë, madje nuk jam i sigurt se Biden do të jetë më i butë se Trump dhe Trump është i ashpër. Marrëveshja e Uashingtonit fut Serbinë në disa marrëdhënie të reja me Izraelin, NATO dhe Amerikën. Në fakt, ajo shkon në atë që administrata Amerikane ka dashur gjithmonë – se ka partnerë në Serbi dhe serbë në Ballkan”, tha Janjiç.

Ai beson se Biden do të punonte me BE dhe NATO në Ballkan.

“Nëse Serbia dëshiron të bashkohet me BE, atëherë nuk do të ketë probleme. Nëse dëshiron të anëtarësohet në NATO, të cilën nuk e dëshiron tani, do të duhet të mendojë,” thotë ai.

Me Biden, ne mund të shpresojmë për një metodologji tjetër – më shumë biseda publike, marrëveshje dhe dialogje dhe më pak vendime brenda natës, përfundon Janjiç.

Dr. Neven Cvetićanin, president i Forumit për Studime Strategjike të Institutit të Shkencave Sociale, gjithashtu beson se, nëse Biden bëhet president, Serbia mund të presë një sinkronizim më të madh midis SHBA-ve dhe BE-së.

Siç thotë ai, mund të supozohet se marrëveshja e Biden e arritur në Uashington midis Serbisë dhe administratës aktuale të Donald Trump “nuk do të anulohet në mënyrë të përafërt”, por që do ta përmirësojë atë me elementë të tjerë duke përfshirë Bashkimin Evropian në të.

“Si një politikan pragmatik, realist, ai ka një vlerësim të mirë të asaj se sa larg mund të shkojë dikush në një farë mënyre duke u përpjekur për të gjetur një zgjidhje dhe ta bëjë atë në një mënyrë të qëllimshme në mënyrë që të mos krijojë një kundër-efekt,” i tha Cveticanin medias serbe.

Ai shton se Biden, si një pragmatist, ndoshta do të jetë i vetëdijshëm se është e pamundur të kthehet në Ballkan politika që ishte gjatë Obama, Bush Jr, Clinton … por që ai ndoshta do të përpiqet të rregullojë politikën e Trump me pikëpamjet dhe nevojat e tij të Partisë Demokratike. ajo pjesë e Amerikës.

Gjëja më e rëndësishme është ende për të ardhur, thotë Cvetićanin, sepse, siç thekson ai, ne duhet të shohim se cila do të jetë ndarja e detyrave në rast se Biden fiton mandatin presidencial në Shtëpinë e Bardhë.

“Si president, Biden jo vetëm që do të merret me Ballkanin, me të cilin u mor si nënkryetar, ku kjo ishte zona e tij për të cilën ai ishte posaçërisht i ngarkuar. Nëse ai bëhet president, ai do të merret me të gjithë politikën e SHBA, kështu që ne duhet të presim për të parë se kush do të jetë në të kabineti të jetë në krye posaçërisht për Ballkanin, pasi Grenelle tani është para kabinetit Trump. Ne duhet të shohim emra konkretë. “Deri më tani, disa nga qëndrimet e saj specifike, të cilat janë tradita e Partisë Demokratike të Amerikës, janë arritur – për të koordinuar më shumë me Evropën, Brukselin, etj.”, Përfundon Cvetićanin.